Afspraken in grote steden helpen bij de aanpak van de tekorten, maar de uitdaging blijft groot
Omdat de personeelstekorten in het onderwijs het grootst zijn in de steden Almere, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht, is in 2020 afgesproken om in deze steden extra maatregelen te nemen om de tekorten aan te pakken. In alle vijf de steden zijn daarom afspraken gemaakt tussen schoolbesturen, gemeenten, lerarenopleidingen en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
Evaluaties per stad
Uit de evaluaties per stad van het eerste jaar blijkt dat de afspraken helpen bij de gezamenlijke aanpak van de tekorten. Het valt op dat er veel overeenkomsten zijn in de maatregelen. Zo geven besturen aan dat zij steeds meer zij-instromers werven, opleiden en begeleiden, (bovenschoolse) coaches aannemen om startende leraren te begeleiden, en vaker onderwijsassistenten inzetten om leraren te ontlasten. Daarnaast hebben de besturen afspraken gemaakt om onderlinge concurrentie tussen scholen te voorkomen en tekorten beter te verdelen tussen scholen. Omdat de tekorten groot zijn, staan deze zogenaamde ‘solidariteitsafspraken’ soms onder druk, maar de steden proberen zich nog wel aan de afspraken te houden.
Besturen geven aan dat door corona sommige maatregelen later zijn gestart dan gepland omdat deze door beperkende coronamaatregelen moeilijker van de grond kwamen. Ook gaf corona zoveel druk op de scholen dat er weinig ruimte was om aan de slag te gaan met de maatregelen.
Leren van elkaar
Hoewel de maatregelen op elkaar lijken, zijn er wel verschillen in aanpak. Om zoveel mogelijk van elkaar te leren en het wiel niet opnieuw uit te hoeven vinden, delen de besturen van de steden ervaringen, bijvoorbeeld over het anders organiseren van het onderwijs en het modulair opleiden van onderwijsassistenten. Op deze manier wordt het maximale uit de maatregelen en de afspraken gehaald.
Tekorten nog hoog
De besturen geven aan dat de aanpak helpt, maar dat de tekorten, ook met de extra maatregelen nog steeds hoog zijn. Corona, het Nationaal Programma Onderwijs en de krapte op de arbeidsmarkt leggen een zware wissel op de scholen. De partijen gaan komend jaar door met de aanpak. Net als dit jaar worden de afspraken komend jaar opnieuw geëvalueerd.
De evaluaties van de steden over de afspraken zijn hieronder te lezen: